Декларација

Декларација за промоција на борбата против трговијата со луѓе заснована врз почитување на човековите права:

Препознај, почитувај и реализирај права

Ние, долупотпишаните граѓански организации (ГО):[i]

Повикувајќи се на меѓународните и на европските обврски на нашата држава со кои таа се обврзува да ја спречи и да се борат против трговијата со луѓе и експлоатацијата[ii] на луѓе, како и да им обезбеди соодветна и ефективна помош на жртвите;
Имајќи предвид дека овие заложби ги вклучуваат и следниве обврски[iii]:

да се воспостават политики за спречување на трговијата со луѓе и на експлоатација на луѓе,
да се воспостават соодветни механизми за брза и точна идентификација на лицата жртви на трговијата со луѓе,
да се обезбеди помош и заштита на жртвите, што вклучува и заштита на нивната безбедност и приватност и заштита од понатамошна штета,
да се обезбеди ефективен и соодветен правен лек за жртвите, што вклучува и пристап до правна помош и надомест на штета,
жртвите да не бидат кривично гонети или казнети за злосторствата извршени како последица на нивното тргување или експлоатирање,
жртвите да не се чуваат во имиграциски притвор или во други форми на притвор, кои вклучуваат и засолништа со кои се ограничува нивната слобода на движење,
да се обезбеди дека со мерките за борбата против трговијата со луѓе не се врши дискриминација врз основа на раса, пол, етничка припадност или друг статус; и

Цврсто стоејќи на ставот дека политиките за борба против трговијата со луѓе треба да се засноваат на човековите права вклучувајќи ги и правото на учество, еманципација и недискриминација на жртвите на трговија со луѓе и на ранливите категории,

Активно ќе соработуваме и ќе се залагаме за:

Сеопфатна превенција за најранливите категории

Во партнерство со граѓанските организации, да се воспостават сеопфатни економски и социјални програми насочени кон превенција и справување со факторите на ризик, како што се сиромаштијата, невработеноста, нееднаквиот пристап до општествените ресурси и социјалната исклученост на ранливите категории,
Преку национални едукативни кампањи, да се информира и да се сензибилизираат пошироката јавност и локалните заедници за улогата на заедницата и на секој поединец во превенирањето на трговија со луѓе,

При превенцијата, особено внимание да им се посвети на најранливите категории и тоа: децата, жените, маргинализираните малцински групи, сексуалните работнички, работниците во земјоделството, текстилната и во градежната индустрија и во угостителските услуги, како и на бегалците и на мигрантите како особено ранливи категории.

Рана идентификација на ранливите категории и жртвите на трговија со луѓе

Континуирано да се зајакнуваат капацитети на институциите (полицијата, центрите за социјална работа, трудовиот инспекторат, образовните и здравствените институции) за препознавање и за рана идентификација на ранливите категории и на жртвите на трговија со луѓе,
Државниот инспекторат за труд да биде системски вклучен во превенцијата и во идентификацијата на ранливите категории и на жртвите на трговија со луѓе во случаи кога целта на криминалното дело е трудова експлоатација, што најчесто се случува во градежништвото, текстилната индустрија, хотелиерството и во земјоделството,
Здравствените, образовните и социјалните установи да бидат активно вклучени во препознавањето и во раната идентификација на ранливите категории и на жртвите на трговија со луѓе,

Учеството на граѓанските организации во идентификацијата на жртвите да се институционализира преку формирање тело за идентификација во кое тие активно и формално ќе учествуваат.

Обезбедување на правата на жртвите и специјализирани сервиси

Да се обезбеди дека жртвите на трговија со луѓе ќе имаат пристап до бесплатна и квалификувани правна помош во текот на целокупниот процес, независно од тоа дали соработуваат со органите на прогонот, обвинителството и судот.

Сервисите за жртвите на трговијата со луѓе да бидат приспособени на возраста, полот и потребите на жртвата и да бидат насочени кон нивната реинтеграција во општеството; притоа особено внимание да им се посвети на децата како најранлива категорија и како најчести жртви на трговијата со луѓе.
Сервисите за жртвите на трговијата со луѓе да бидат обезбедени од специјализирани даватели на услуги, со доверба и согласност на жртвата и во согласност со меѓународно дефинираните стандарди.
Да се обезбеди дека странските и домашните жртви имаат подеднакво право на период на рефлексија и дека странските жртви имаат дозвола за привремен престој за време на траењето на кривичниот процес, како и помош и заштита исти како тие што им се достапни на домашните жртви.

Достапност до надомест на штета

Да се обезбеди дека законската можност жртвите на трговија со луѓе да добијат надомест за материјална и за нематеријална штета се реализира и во практиката, при што за наплатата треба да бидат одговорни органите на власта, а не самата жртва.
Жртвите да бидат соодветно информирани за нивното законско право, а државата да обезбеди плаќање на надоместот и тогаш кога тој не може да се обезбеди од трговецот, а преку воспоставување специјализирани фондови за таа намена.
Да се обезбеди дека мерките, правилата и процедурите за надомест на штетата се брзи и јасни, не ја загрозуваат ефикасноста на правото на надомест на штета и не доведуваат до секундарна виктимизација на жртвата.

Навремен, соодветен и ефикасен одговор на институциите во соработка со граѓанскиот сектор

Да се зголеми и да се интензивира соработката помеѓу надлежните институциите со цел да се обезбеди ефикасен одговор при идентификацијата на жртвите и нивната заштита, како и при гонењето на сторителите на криминалот.

Граѓанските организации, нивните целни групи и стручната експертска јавност активно и формално да бидат вклучени во креирањето и во имплементирањето политики што се базираат на податоци, особено во создавањето националната стратегијата за справување со трговија со луѓе и илегални миграции, како и во изработката и во спроведувањето на оперативните планови за нејзина реализација.
Да се изработи и да се воспостави функционален национален механизам за набљудување и за евалуација на политиките и на практиките, врз основа на кој ќе се изработуваат квалитетни и релевантни годишни извештаи за состојбата со справувањето со трговијата со луѓе според меѓународните стандарди.

Одржливост на специјализираните сервиси за ранливите категории и на жртвите со трговија со луѓе

Со цел финансирање на активности за надминување на приоритетните проблеми поврзани со трговијата со луѓе, да се воспостават буџетски ставки за таа намена, како и процедури за реалоакција на ненаменски и на неправилно распределени средства, средства од продажба на конфискуван имот, средства прибрани во судски постапки од сторители на дела и сл.
Да се зајакнат капацитетите на локалните даватели на услуги и да се лиценцираат нивните сервиси, за да се обезбеди поддршка на жртвите на трговија со луѓе во локалните заедници, со соодветна покриеност во сите осум плански региони.

Да се воспостават правила и процедури за издвојување наменски средства од страна на економските локални совети за финансиска поддршка на локални услуги за поддршка на ранливите категории и на жртвите на трговија со луѓе.

Да се воспостават механизми со кои граѓанските организации ќе ги мониторираат годишните буџет на државата односно на општините и на средствата потрошени на борба за трговија со луѓе.
Меѓународните организации да ги третираат како приоритетни, да се мобилизираат и финансиски да ги поддржат програмите за превенција, рана идентификација, заштита и (ре)интеграција на ранливите категории и на жртвите на трговијата со луѓе.

За да ја проследите декларацијата во форма на документ, кликнете тука

[i] Во рамките на оваа декларација, граѓанските организации се дефинираат како било кои други непрофитни организации или здруженија формирани врз основа на правото на собирање, кои не се политичка организација и не се регулирани со државен закон.

[ii]. Во рамките на оваа декларација, експлоатација вклучува принудна работа или услуги, вклучувајќи и присилни сексуални услуги; ропство, вклучувајќи го и сексуалното ропство: слугување, вклучувајќи ја сексуалната потчинетост, и практики слични на ропство, ропство поради долг, слугување и сервилна форми на брак.

[iii] Овие обврски се засновани врз следниве меѓународни и европски инструменти: Протоколот на ОН за спречување, сузбивање и казнување на трговија со луѓе, особено жени и деца , кој ја дополнува конвенцијата на Обединетите нации против транснационалниот организиран криминал (чл. 5, 6, 9, 14 и 19), Конвенцијата на Обединетите нации против транснационалниот организиран криминал (член 8, 14 и 25), Конвенцијата на Советот на Европа за борба против трговијата со луѓе (член 3, 5 , 6, 10-12 , 14, 15 , 18, 26 , 28, 35 и 40), Европската конвенција за човекови права (чл. 4, 5, 13, 14) ,Судската пракса на Европскиот суд за човекови права и јуриспруденција (Силиадин против Франција , рег.бр. 73.316 / 01, 26 јули 2005 година; Рантсев против Кипар и Русија, рег.бр. 25.965 / 04, 7 Јануари, 2010; Ц.Н. и В. против Франција , рег.бр. 67.724 / 09 , 11 Октомври 2012 година; Ц.Н. против Обединетото Кралство , рег.бр . 4239 /08, 13 Ноември 2012); . Директивата 2011/36/EU на Европскиот Парламент и на Советот од 5 април 2011 година за спречување и борба против трговијата со луѓе и заштита на своите жртви (чл. 2-6 , 8, 9 , 11-16 , 17, 18), Директивата на Советот 2004/81/EC на дозволата за престој издаден на државјани од трети земји кои се жртви на трговија со луѓе или кои биле предмет на акција за олеснување на илегалната имиграција , кои соработуваат со надлежните органи; Конвенцијата за сузбивање на трговијата со робови и ропството, 1926; Дополнителната конвенција за укинување на ропството, трговијата со робови и институциите и практиките слични на ропство , 1956, конвенција за принудна или задолжителна работа, МОТ К29; Конвенција за укинување на принудна работа, МОТ К105; Меѓународната повелба за граѓански и политички права (чл. 2 , 8, 9 , 12, 14 , 26), Меѓународна конвенција за економски, социјални и културни права (чл. 2 , 3 , 10); Конвенцијата за правата на детето (чл. 2 , 3, 20, 25, 34-36), Конвенција за елиминација на сите форми на дискриминација на жените (чл. 2) Меѓународната конвенција за елиминација на сите форми на расна дискриминација (чл. 2 , 5 и 6) , Конвенција која се однесува на забраната и итното дејствување за елиминација на најлошите форми на детски труд , МОТ К 182 (чл. 7), Конвенција за миграција на вработувања МОТ К 97 (ревидирана); Конвенција за работници-мигранти , МОТ К 143), Конвенција за приватни агенции за вработување, МОТ К 181; Конвенција за домашни работници, МОТ К 189; Конвенција на Советот на Европа за заштита на лица во однос на автоматската обработка на лични податоци од 28 јануари 1981 , ЕТС бр. 108; Директивата 95/46/ЕЗ на Европскиот парламент и на Советот од 24 октомври 1995 година за заштита на поединците во однос на обработката на личните податоци и за слободното движење на таквите податоци; Рамковна одлука на Советот 2001/220/ЈХА за состојбата на жртвите во кривичните постапки; Директивата на Советот 2004/80/EC од 29 април 2004 која се однесува на надомест на жртвите од кривичните дела; Рамковна одлука на Советот 2008/977/JHA за заштита на личните податоци кои се обработени во рамките на полициската и судската соработка во кривичната постапка; Директивата 2009/52/EC на Европскиот парламент и на Советот од 18 јуни, 2009 година, за обезбедување на минималните стандарди на санкциите и мерките против работодавачите-граѓани на трети земји кои илегално престојуваат во земјата; Директивата 2012/29/EU за основање минимални стандарди за правата, поддршка и заштита на жртвите на кривичните дела.